تاثیر برنامه آموزشی Back School بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به کمردرد مزمن (مطالعه کارآزمایی بالینی)

کمردرد دومین دلیل مراجعه به پزشک عمومی و سومین دلیل جراحی می باشد که باعث کاهش کیفیت زندگی می گردد. تاکنون مداخلات زیادی نظیر برنامه های آموزشی بهداشت کمر (Back School) روش های فیزیوتراپی و ورزش درمانی با هدف کاهش درد و روزهای غیبت از کار و افزایش توانایی صورت گرفته در حالی که آنچه امروزه از برنامه آموزشی بهداشت کمر انتظار می رود، ارتقای کیفیت زندگی است. لذا نظر به این که در ایران تاکنون مداخله ای در این خصوص صورت نگرفته است، این مطالعه کارآزمایی بالینی یک سوکور با هدف ارتقا کیفیت زندگی انجام گرفت. جهت انجام این پژوهش تعداد 102 بیمار مراجعه کننده به مرکز تحقیقات روماتولوژی که واجد شرایط مطالعه یعنی ابتلا به کمر درد بیش از 90 روز و عدم سابقه جراحی روی ستون فقرات در عرض دو سال گذشته و سن بالای 18 سال بودند از طریق تخصیص تصادفی به دو گروه کنترل (52 نفر) و گروه مداخله (50 نفر) تقسیم شدند. گروه کنترل صرفا تحت درمان دارویی بوده و گروه مداخله علاوه بر درمان دارویی تحت آموزشی برنامه آموزشی بهداشت کمر نیز قرار گرفتند. در طول پژوهش 11 نفر حذف گردیدند و نهایتا مطالعه با 47 نفر از گروه کنترل و 44 نفر از گروه مداخله انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات برگه مصاحبه مشخصات دموگرافیک، برگه مشاهده و پرسشنامه استاندارد SF-36 بود.نتایج پژوهش بعد از گذشت سه ماه از آموزش نشان داد میانگین نمرات 8، بعد کیفیت زندگی افراد گروه مداخله به طور چشمگیری بالاتر از گروه کنترل می باشد که این اختلاف از نظر آماری معنی داری بود (P<0.01). همچنین افراد بیشتری از گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل رعایت وضعیت صحیح بیومکانیک بدن را می نمودند که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود. لذا برنامه آموزشی بهداشت کمر می تواند در جهت تغییر سبک زندگی افراد و ارتقای کیفیت زندگی آنان موثر باشد.